به طور خلاصه، یکی از عمده تفاوت سرور اختصاصی و سرور مجازی این است که منابع یک سرور مجازی بخشی از سرور اصلی است که به صورت مجازی ، اختصاصی سازی شده است. در حالی که یک سرور اختصاصی کاملا در اختیار شخص شما خواهد بود و شما مالک تمامی منابع ماشین خواهید بود و می‌توانید محیط میزبانی را به همان صورت دلخواه‌تان و بنا بر سلیقه‌ی شخصی خود پیکربندی کنید.
سرور اختصاصی اغلب سریع‌ترین و قدرتمندترین گزینه موجود است؛ با این وجود، برخی از VPS های قدرتمند نیز امکان دارد کارایی کمتری از میزان پول پرداخت شده برای اجاره آنها به شما ارائه دهند.
در واقع در سرورهای مجازی شخصی (VPS)، چندین سرور مجازی روی یک سرور اختصاصی قرار می‌گیرد و از منابع آن سرور به صورت مشترک استفاده می‌کنند. یعنی سرویس‌های سرور مجازی شخصی در مقایسه با سرور اختصاصی محدود است.
یعنی در سرور مجازی ، هر کدام از ویژگی‌های سرور فیزیکی که وب‌سایت‌ها بر روی آن قرار گرفته‌اند میان این وب‌سایت‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود .
البته باید بدانید که عمل و کار هر سرور مجازی از سرور مجازی دیگر مجزا است به همین علت سرورهای مجازی بر روی یک سرور می توانند سیستم عامل های مختلف , نرم افزارهای مختلف و نسخه های متفاوتی داشته باشند .
با توجه به تفاوت سرور اختصاصی و سرور مجازی ، از جمله جذابیت‌های عمده سرور خصوصی این است که عموما به صورت کامل تحت کنترل مشتری قرار دارد. بنابراین، در صورت نیاز می‌تواند دوباره راه‌اندازی شود و همچنین می‌تواند در رابطه با نر‌م‌افزارهایی اجرا می‌کند کاملا شخصی سازی شود. نرم‌افزارهای شخصی سازی شده به دلایلی بسیار مهم هستند، اما حتی اگر نرم‌افزارها از پیش سفارش داده شده باشند، همه‌ی VPSها و ارائه دهندگان خدمات میزبانی وب ، به مشتریان خود اختیار تام و آزادی عمل در نصب و اجرای نرم‌افزارهای اضافه‌تر نمی‌دهند.
سرورهای مجازی خصوصی یا همان VPSها مزایای خودشان را دارند، با این حال، در این نوع میزبانی جلب نظر افراد کمی دشوارتر از سرورهای خصوصی است، اساسا به این دلیل که سرورهای خصوصی چیزی است که تقریبا همه‌ی افراد می‌توانند با یک کامپیوتر تعریف کنند. سرورهای مجازی خصوصی از سرورهای خصوصی در این زمینه متفاوت هستند که سرورهای خصوصی تنها یک حساب میزبانی را بر روی سرور اجرا می‌کنند اما VPSها یک سرور را به اتراک می‌گذارند.
این نکته ممکن است افراد را متعجب کند که تفاوت VPSها و میزبان وب به اشتراک گذاته شده چیست؟
این یک سوال جامع است و ممکن است بسته به شخصی که این سوال را مطرح می‌کند، پاسخ‌های متنوعی برای آن وجود داشته باشد.
اصلی ترین جواب این است که طرح‌های میزبانی وب اشتراکی اکثرا پهنای باند نامحدود و اغلب فضاتی ذخیره‌سازی نامحدود ارائه می‌دهند، اما در بیشتر موارد هیچ تعهدی در رابطه با نظارت بر میزان قدرت CPU و/یا حافظه‌ی در دسترس وجود ندارد. علاوه بر این، اغلب محدودیت‌هایی در نصب و اجرای نرم‌افزار یا واحدهای فشرده‌ی حافظه/CPU وجود دارد، زیرا ممکن است میزبان‌ها معتقد باشند که برخی نرم‌افزارها برای سایر حساب‌های بر روی آن سرور(ها) مزاحمت ایجاد کنند.
با توجه به تفاوت سرور اختصاصی و سرور مجازی (تفاوت بین Dedicated Server و VPS) ، یافتن یک توازن صحیح میان قیمت و عملکرد همواره یک چالش برای مشتریان بوده است؛ اما به خاطر داشته باشید که شما همان قابلیتی را دریافت می‌کنید که برای آن هزینه پرداخت کرده‌اید. متاسفانه گاهی اوقات افراد قابلیت‌هایی کمتر از آن چه برای آن پرداخت می‌کنند دریافت می‌کنند. پس مراقب باشید که میزان هزینه‌ای که برای یک قابلیت پرداخت می‌کنید معیار مناسبی برای سنجش آن قابلیت نیست. هماهنگی و سازگاری نیز نکته‌ی بسیار مهمی است، بنابراین پیوستن به میزبانی‌های سطح بالا که نام‌های شناخته شده ای دارند، یک ایده‌ی خوب برا آن دسته از مشتریانی است که نیاز به میزبانی جدی دارند.
