دیتاسنتر یا مرکز داده درواقع راهحلی بود که با افزایش کاربران اینترنت برای ارائه خدمات به برندهای تجاری حاضر در این فضا ارائه شد. دیتاسنترها با در دست داشتن اتصال پرسرعت اینترنت و سرورهای قدرتمند میتوانند راهاندازی سرورهای وب را برای همه فراهم کنند. بهاینترتیب بخشی از فضای سرورهای این مراکز در اختیار صاحبان وبسایت قرار گرفته و درنتیجه آنها میتوانند محتواهای خود را با مخاطب به اشتراک بگذارند. در این مقاله میخواهیم مختصری درباره دیتاسنترهای ایرانی صحبت کرده و سهم آنها را از کل ترافیک موردبررسی قرار دهیم.
یک دیتاسنتر چه ویژگیهایی دارد؟
دیتاسنترها معمولا با هدف اجاره یا فروش سرور برای کاهش هزینههای اینترنت و افزایش سرعت و امنیت انتقال دادهها تاسیس میشوند. اگر دیتاسنتر از فیبر نوری استفاده کند، پهنای باند آن تا 4 گیگابایت بر ثانیه افزایش پیدا میکند. همچنین هر دیتاسنتر میتواند بیش از 1000 سرور در اختیار داشته باشد. بسته به اینکه سرعت پردازنده، حافظه رم و اندازه هارددیسک چقدر باشد، هزینه اجاره سرور تعیین میشود. همچنین بسته به سیستمعامل سرور و سابقه دیتاسنتر، سهم این مرکز داده از ترافیک مشخص میگردد.
دیتاسنترها میتوانند با 12 روش مختلف به اینترنت متصل شوند. بهاینترتیب اتصال آنها بهصورت مداوم برقرار بوده و وقفهای در کار آنها پیش نخواهد آمد. همچنین برای جلوگیری از بروز مشکلات ناشی از قطع برق یا حوادث غیرمترقبه، دیتاسنترها از سیستمهای برق پشتیبان استفاده میکنند. ژنراتورهایی که در مراکز داده مورداستفاده قرار میگیرند، میتوانند بار کاری زیادی را تحمل کنند. بهاینترتیب در صورت قطع طولانیمدت برق و یا افزایش تعداد کامپیوترهای موجود در شبکه، اختلالی در خدمترسانی به وجود نخواهد آمد.
دیتاسنترهای ایرانی
با توجه به توسعه استفاده از اینترنت و نیاز مداوم علم و فناوری به این ابزار قدرتمند، مراکز داده ایرانی برای خدمترسانی در این زمینه به وجود آمدند. دیتاسنترهای ایرانی به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم میشوند و بیشتر آنها در تهران قرار گرفتهاند. زیرا در حال حاضر تجهیزات و زیرساختهای موجود در تهران نسبت به سایر شهرها بسیار پیشرفتهتر و سطح بالاتر است.
مراکز داده در ایران مانند بیشتر کشورهای جهان با هدف تامین اینترنت برای کاربران ساخته شدهاند. بااینحال برخی از دیتاسنترهای ایرانی وظیفه دارند که از اطلاعات مهم کاربران محافظت کنند. این نوع دیتاسنترها معمولا به مراکز داده بانکی مشهور هستند. تمامی اطلاعات مربوط به حسابهای بانکی و تراکنشهای انجامشده در بانکهای مختلف در این مراکز داده نگهداری میشوند. دسته دیگری از دیتاسنترهای ایرانی نیز وظیفه دارند تا اطلاعات مربوط به وبسایتهای ایرانی را در خود نگه دارند. این شیوه نگهداری از اطلاعات میتواند امنیت اطلاعات و دادهها را افزایش داده و همچنین سرعت بارگذاری اطلاعات را نیز تا حد زیادی بالا ببرد.
دیتاسنترهای بزرگی در ایران وجود دارند که دیتاسنتر مجهز صفرویک هم یکی از آنها است.
یکی از مشکلات جدی بر سر راه دیتاسنترهای ایرانی، پهنای باند است. ازآنجاکه پهنای باند دیتاسنترها از کشورهای همسایه تامین میشود، نیاز به پرداخت هزینه زیادی در این قسمت است. اما در صفرویک تمام تلاش بر این است که بهترین کیفیت با پایینترین هزینه در اختیار کاربران قرار بگیرد و رضایت آنها جلب شود.
منظور از ترافیک چیست؟
میزان اینترنت مصرفی برای دانلود و آپلود فایل را ترافیک میگویند. ترافیک معمولا برحسب مگابایت محاسبه میشود. در حال حاضر ترافیک ایران در دو دسته نامحدود و حجمی طبقهبندی شده است. سرویسهای حجمی سرویسهایی هستند که امکان استفاده از حجم مشخصی از اینترنت را در مدتزمان معین فراهم میکنند. بااینحال برخی از دیتاسنترها ترافیک نامحدود را ارائه میدهند.
سهم دیتاسنترهای ایرانی از ترافیک کل
طبق گفته مدیرعامل اپراتور همراه اول در حال حاضر حدود 0.15 درصد از ترافیک دیتای موبایل در اختیار ایران است. در دنیای امروز مقدار ترافیک دیتای موبایل در کل جهان چیزی در حدود 400 هزار پتابایت برای یک سال برآورد شده است. از این میان حدود 600 پتابایت آن به ایران تعلق دارد. اما این میزان از ترافیک برای داده موبایل واقعا کم است. زیرا در حال حاضر ایران حدود یک درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است. درنتیجه این سهم باید چیزی در حدود 17 برابر وضعیت کنونی باشد.
در حال حاضر بیشتر دیتاسنترها در ایران سرورهایی با ترافیک نامحدود را به مشتریان خود عرضه میکنند مانند سرور ابری صفرویک. این نوع سرورها معمولا مجازی بوده و بهصورت مستقل ارائه میشوند. بهاینترتیب دیگر نیازی به خرید ترافیک اضافه نخواهد بود و سرور شما هیچگاه به دلیل مصرف زیاد ترافیک مسدود نخواهد شد. همچنین در حال حاضر بیشتر دیتاسنترهای ایرانی سهم ترافیک داخلی را نسبت به ترافیک خارجی افزایش دادهاند. تا جایی که طبق گفته شورای عالی فضای مجازی این نسبت بهصورت 70 به 30 تقسیم میشود. در این صورت حدود 30 درصد از ترافیک شبکه به ظرفیت ارتباطی اختصاص خواهد یافت و 70 درصد بقیه صرف خدمات مختلفی مانند دولت الکترونیک، حملونقل و بهداشت خواهد شد.